Dramaturgia teatru lalek
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | WSL/TTL/DTL-L |
| Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
| Nazwa przedmiotu: | Dramaturgia teatru lalek |
| Jednostka: | Kierunek TTL rok II |
| Grupy: |
Przedmioty ogólnoakademickie TTL Przedmioty WSL/TTL rok II sem IV |
| Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
| Język prowadzenia: | Polski |
| Skrócony opis: |
Przegląd najważniejszych zjawisk w dziejach polskiego i obcego dramatu lalkowego – w perspektywie historycznej i współczesnej. Analiza i interpretacja wybranych dramatów z użyciem różnorodnych metodologii badawczych i z uwzględnieniem najnowszych kierunków w dramatologii. Próba odpowiedzi na pytania: co jest, a co może stanowić repertuar współczesnego teatru lalek oraz czy jakiekolwiek względy ten repertuar ograniczają? W jaką stronę idą poszukiwania współczesnych dramatopisarzy i co mają wspólnego z teatrem lalek? Jak czytać klasykę dramatu (nie tylko lalkowego) i jak ją przetwarzać? A wszystko na przykładzie wybranych dramatów, z których każdy bądź był przez autora dedykowany lalkom, bądź był wystawiany w teatrze lalek, bądź zachęca (z różnych względów) do podjęcia podobnej próby. Część zajęć może być przeprowadzona online lub zdalnie. |
| Pełny opis: |
Analiza dramatologiczna zarówno polskiej klasyki lalkowej (np. sztuk Jana Wilkowskiego, Jana Ośnicy, Natalii Gołębskiej), jak i utworów pisarzy współczesnych (Piotra Tomaszuka, Tadeusza Słobodzianka, Marty Guśniowskiej, Roberta Jarosza, Moniki Milewskiej, Maliny Prześlugi, Michała Walczaka, Anny Andraki, Kuby Kaprala, Tomasza Kaczorowskiego i innych). W przypadku sztuk obcych: analiza dramatologiczna zarówno klasyki lalkowej ("Faust", "Don Juan", sztuki z udziałem Poliszynela), jak i tekstów okresu awangardy (Edwarda G. Craiga, Federico Garcii Lorki, Alfreda Jarry’ego, Michela de Ghelderode) oraz sztuk współczesnych (Ulricha Huba, Karin Serres, Phillippe'a Dorina, Martina Baltscheita i innych). Analizowanie i interpretowanie dawnej i nowej dramaturgii teatru lalek ma nie tylko przynieść studentom orientację w dawnej i współczesnej literaturze, ale uczulić ich na lalkarską perspektywę. Uczymy się, jak czytać utwory dramatyczne, by wydobyć z nich potencjał lalkowy i przekładać język literatury na język animacji. |
| Literatura: |
1. Teksty wskazanych dramatów zaczerpnięte z antologii, zbiorów autorskich oraz czasopism („Teatr Lalek”, Dialog”, „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”) 2. „Antologia klasycznych tekstów teatru lalek”, oprac. Henryk Jurkowski, t. I-III, Wrocław 1999-2003 3. Halina Waszkiel, „Dramaturgia polskiego teatru lalek”, Warszawa 2013 4. Jolanta Ewa Wiśniewska, „W poszukiwaniu ‘Złotego klucza’. Polska twórczość dramatyczna dla teatru lalek (1945-1970)”, Łódź 1999 5. „Dziecko i teatr w przestrzeni kultury”, pod red. Marty Karasińskiej i Grzegorza Leszczyńskiego, t. I: „Teatr w świecie”, t. II: „Świat w teatrze”, Poznań 2007 6. Henryk Jurkowski, „Dzieje literatury dramatycznej dla teatru lalek”, Wrocław 1991 7. „Kulturowe konteksty baśni”, pod red. Grzegorza Leszczyńskiego, t. I: „Rozigrana córa mitu”, Poznań 2005; t. II: „W poszukiwaniu straconego królestwa”, Poznań 2006 8. „Polskie sztuki dla teatru lalek. Antologia”, oprac. Wiesława Domańska i Stanisław Wilczek, Łódź 1984 9. „Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej”, t. I pod red. Grzegorza Leszczyńskiego, t. II pod red. Marty Karasińskiej, Poznań 2009 10. Weronika Kostecka, "Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku. Intertekstualne gry z tradycją literacką", Warszawa 2014 11. Jan Wilkowski, "Spowiedź w drewnie. Dramaty", wybór i oprac. H. Waszkiel, Warszawa 2020 Literatura szczegółowa będzie podawana na bieżąco do każdego tematu. |
| Efekty uczenia się: |
W zakresie wiedzy: Absolwent zna i rozumie repertuar związany ze specjalnością studiów (T_W02). Absolwent zna i rozumie fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji oraz dysponuje podstawową wiedzą, która pozwoli mu na zbudowanie kontekstu historycznego i kulturowego w dziele teatralnym (T_W03). W zakresie umiejętności: Absolwent potrafi dysponować wiedzą i umiejętnościami potrzebnymi do kreowania koncepcji artystycznych; prezentować wysoko rozwiniętą osobowość twórczą umożliwiającą ich tworzenie i realizację (T_U01). Absolwent potrafi zrozumieć istotę konstrukcji tekstu scenariusza i możliwości jego wykorzystania w procesie budowania dzieła teatralnego z użyciem środków teatru lalek (T_U02). Absolwent potrafi tworzyć ustne i pisemne wypowiedzi z zakresu sztuk teatralnych w oparciu o zdobytą wiedzę teoretyczną (T_U12). W zakresie kompetencji społecznych: Absolwent jest gotów do wykorzystania nabytej wiedzy w celu formułowania sądów i rozwiązywania problemów poznawczych praktycznych; jest gotów do krytycznej oceny odbieranych treści (T_K01). Absolwent jest gotów do uczenia się przez całe życie (T_K05). |
| Metody i kryteria oceniania: |
Semestr III - aktywny udział w zajęciach oraz wykonanie pracy zaliczeniowej pisemnej: zaliczenie Semestr IV- aktywny udział w zajęciach: zaliczenie; egzamin |
Zajęcia w cyklu "semestr letni 2022/23" (zakończony)
| Okres: | 2023-02-13 - 2023-06-13 |
 
PN WT ŚR CZ PT |
| Typ zajęć: |
WSL wykład, 30 godzin
|
|
| Koordynatorzy: | (brak danych) | |
| Prowadzący grup: | Halina Waszkiel | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: |
Przedmiot -
zaliczenie na ocenę
WSL wykład - zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "semestr letni 2023/24" (zakończony)
| Okres: | 2024-02-12 - 2024-05-28 |
PN WT ŚR CZ WSL-w
PT |
| Typ zajęć: |
WSL wykład, 30 godzin
|
|
| Koordynatorzy: | (brak danych) | |
| Prowadzący grup: | Karolina Dąbrowska, Halina Waszkiel | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: |
Przedmiot -
zaliczenie na ocenę
WSL wykład - zaliczenie na ocenę |
|
| Skrócony opis: |
Przegląd najważniejszych zjawisk w zakresie polskiego i obcego współczesnego dramatu lalkowego. Omawiane będą sztuki takich polskich autorów, jak Piotr Tomaszuk, Michał Walczak, Marta Guśniowska, Malina Prześluga, Anna Andraka, Tomasz Kaczorowski, Kuba Kapral i inni, oraz obcych (głównie niemieckich i francuskich), jak Ulrich Hub, Suzanne Lebeau, Karin Serres, Philippe Dorin i inni. |
|
| Pełny opis: |
P l a n z a j ę ć w s e m e s t r z e l e t n i m WSPÓŁCZESNA DRAMATURGIA POLSKA 1. Piotr Tomaszuk i Tadeusz Słobodzianek: "Turlajgroszek" oraz Robert Jarosz: "W beczce chowany" Lit.: ● Piotr Tomaszuk i Tadeusz Słobodzianek, "Turlajgroszek. Historia naiwna dla teatru lalek", „Dialog” 1990, nr 11. ● Robert Jarosz, "W beczce chowany", „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 22, Poznań 2006. 2. Michał Walczak: "Ostatni tatuś" oraz "Janosik. Naprawdę prawdziwa historia" Lit.: ● Michał Walczak, "Ostatni tatuś", „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 27, Poznań 2008; lub [w:] Michał Walczak, "Podróż do wnętrza pokoju", t. 2, Kraków 2009. ● Michał Walczak, "Janosik. Naprawdę prawdziwa historia", „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 30, Poznań 2010. 3. Marta Guśniowska: "A niech to Gęś kopnie!" oraz "Marvin" Lit.: ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 37, Poznań 2014. ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 40, Poznań 2016. ● Halina Waszkiel, "Lekarstwo na zło. Sztuki Marty Guśniowskiej", „Teatr” 2011, nr 11. 4. Marta Guśniowska: "Ony" „Dialog” 2013, nr 7-8; lub: „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 35, Poznań 2013. 5. Malina Prześluga: "Dziób w dziób" oraz "Pan Lampa" ● „Dialog” 2013, nr 7-8; albo: „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 35, Poznań 2013. ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 40, Poznań 2016 6. Malina Prześluga: "Chodź na słówko" oraz "Ile żab waży księżyc" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 35, Poznań 2013. ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 44, Poznań 2018. 7. Anna Andraka: "Wolf" ● https://www.teatrminiatura.pl/media/zinnia_entry_files/wolf_anna_andraka_1.pdf ● Halina Waszkiel, "Anna Andraka" [Cykl: "Nowi dramatopisarze"], „Teatr Lalek” 2020, nr 4 8. Tomasz Kaczorowski: "[●REK]in Pol" oraz "Opowieść o tym, jak przeżyć godnie życie" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 44, Poznań 2018 ● Tomasz Kaczorowski, "Sześć opowieści o tym, jak godnie przeżyć życie", Warszawa 2021 ● Halina Waszkiel, "Tomasz Kaczorowski" [Cykl: "Nowi dramatopisarze"],„Teatr Lalek” 2021, nr 1 ● Joanna Żygowska, "Wyobraź sobie" [w:] Tomasz Kaczorowski, "Sześć opowieści o tym, jak godnie przeżyć życie", Warszawa 2021 9. Kuba Kapral, "Śmieciory" oraz "NieWażny głos" ● Tekst "Śmieciorów" w wersji elektronicznej ● https://teatrminiatura.pl/media/zinnia_entry_files/NieWazny_glos_Jakub_Kapral.pdf ● Halina Waszkiel, "Kuba Kapral" [Cykl: "Nowi dramatopisarze"], „Teatr Lalek” 2020, nr 2-3 10. Kamila Oleksiak-Czerwińska: "Wielki Buzz Grow" oraz Magda Mrozińska, "Perły i szczypaki" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 45, Poznań 2019. ● Halina Waszkiel, "Magdalena Mrozińska" [Cykl: "Nowi dramatopisarze"], „Teatr Lalek” 2022, nr 1 11. Katarzyna Matwiejczuk: "Atumammamuta" oraz "Biruta i tajemnica rzeki" ● obie sztuki w wersji elektronicznej ● Halina Waszkiel, "Katarzyna Matwiejczuk" [Cykl: "Nowi dramatopisarze"], „Teatr Lalek” 2022, nr 4 WSPÓŁCZESNA DRAMATURGIA OBCA 12. Ulrich Hub, "Na Arce o ósmej" oraz "Kangur" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 26, Poznań 2008. ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 38, Poznań 2015. 13. Suzanne Lebeau, "Olbrzymek" oraz Karin Serres, "Jagoda i niedźwiedzie" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 38, Poznań 2015 ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 34, Poznań 2012 14. Phillippe Dorin, "Czekając na Tomcia Palucha" oraz Martin Baltscheit, "Wrona i Niedźwiedź albo Słońce świeci wszystkim" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 20, Poznań 2004 ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 43, Poznań 2018 15. Ingeborg von Zadow, "Chodź teraz idź" ● „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży” nr 43, Poznań 2018 |
|
| Literatura: |
Jak wyżej - literatura bieżąca została dobrana do każdego tematu. Literatura uzupełniająca (do wyboru, ta sama co w semestrze zimowym; układ alfabetyczny): "Antologia klasycznych tekstów teatru lalek", oprac. Henryk Jurkowski, t. I-III, Wrocław 1999-2003 Jurkowski Henryk, "Dzieje literatury dramatycznej dla teatru lalek", Wrocław 1991 „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, Poznań, Centrum Sztuki Dziecka "Polskie sztuki dla teatru lalek. Antologia", oprac. Wiesława Domańska i Stanisław Wilczek, Łódź 1984 „Teatr Lalek”, kwartalnik, POLUNIMA Waszkiel Halina, "Dramaturgia polskiego teatru lalek", Warszawa 2013 Waszkiel Halina, "Lalki wobec końca antropocenu", [w:] "LALKA NOVA: nowe znaczenia lalki w teatrze i sztukach performatywnych”, Wydział Lalkarski wrocławskiej Filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, Wrocław 2022 Wilkowski Jan, "Spowiedź w drewnie. Dramaty", wybór i oprac. Halina Waszkiel, oprac. tekstów Grzegorz Kowalski, seria: Dramat polski. Reaktywacja, pod red. Artura Grabowskiego i Jacka Kopcińskiego, tom 12, Warszawa 2020, IBL PAN. Wiśniewska Jolanta Ewa, "W poszukiwaniu 'Złotego klucza'. Polska twórczość dramatyczna dla teatru lalek (1945-1970)", Łódź 1999 Wiśniewska Marzenna, "Archipelag indywidualności. Solowe teatry performerów współdziałających z materią", Toruń 2022 [gł. Wstęp, s. 7-19] Strony internetowe: www.nowesztuki.pl, www.e-teatr.pl, strony internetowe polskich teatrów lalek |
|
| Uwagi: |
Zajęcia mogą być przeprowadzona online lub zdalnie. |
|
Zajęcia w cyklu "semestr letni 2024/25" (w trakcie)
| Okres: | 2025-02-10 - 2025-05-28 |
PN WT ŚR CZ WSL-w
PT |
| Typ zajęć: |
WSL wykład, 30 godzin
|
|
| Koordynatorzy: | Karolina Dąbrowska | |
| Prowadzący grup: | Karolina Dąbrowska | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: |
Przedmiot -
zaliczenie na ocenę
WSL wykład - zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Teatralna w Warszawie.
