Teatr lalek dla dorosłych

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów kierunku aktorskiego z powojenną historią sceny lalkowej dla widzów dorosłych w Polsce. Wiedza ta ma na celu uświadomić studentów, jak bogate jest to zjawisko, którzy twórcy najczęściej próbowali wprowadzać na swoje sceny repertuar dla dorosłych (w praktyce dla młodzieży i dorosłych) oraz jaka jest różnica w liczbach premier między XX a XXI wiekiem (niebywały wzrost w ostatnich latach). Istotne jest także ukazanie jak na przestrzeni minionych prawie 80 lat zmieniały się środki wyrazowe wykorzystywane w produkcjach lalkowych kierowanych do widzów starszych. Od klasycznych technik w latach 40, 50 i 60-tych po teatr multimedialny, różnych środków wyrazu, a czasem trudny do zdefiniowania w okresie bieżącym.

Zajęcia prowadzone będą w trzech blokach.

Blok I: Dzieje lalkowej sceny dla dorosłych w Polsce po II wojnie światowej

- seria wykładów multimedialnych poświęcona najważniejszym inscenizacjom lalkowym dla widzów starszych w powojennej Posce podzielona na bloki tematyczne i technologiczne, m.in. klasyczne formy lalkowe; spektakle, w których klasycznym formom lalkowym partnerują aktorzy w planie żywym; spektakle z cieniami; spektakle z maskami; kostium jako maska; spektakle z manekinami; formy podobne do Muppetów; od lalek stolikowych po miniaturowe figurki; techniki mieszane; teatr różnych środków wyrazu; teatr plastyczny.

Blok II: Prezentacja wybranych przez studentów archiwalnych spektakli ukazująca zjawiska omówione w bloku I.

Blok III: Praca ze studentami na materiałach źródłowych mająca na celu próbę rekonstrukcji wybranych przez kursantów polskich lalkowych spektakli dla widzów starszych i dorosłych.

- ten blok zajęć odbywać się będzie w bibliotece białostockiej AT, Książnicy Podlaskiej, a jeśli będzie to możliwe - bibliotece Instytutu Teatralnego w Warszawie.

- Beata Nessel-Łukasik, 'Oblicza samotności. Bruno Schulz, Franz Kafka i Samuel Beckett w polskim teatrze lalek'Scena lalkowa im. Jana Wilkowskiego, Kwidzyn 2012.

- Henryk Jurkowski, 'Moje pokolenie', POLUNIMA, Łódź 2006.

- Kamil Kopania, '"Kartoteka" Tadeusza Różewicza na scenach teatrów lalek', "Pamiętnik Teatralny" 2013, z.3-4, s. 79-104.

- Kamil Kopania, 'Dramaty Juliusza Słowackiego na scenach teatrów lalek w Polsce po 1945 roku' [w:] 'Piękno Juliusza Słowackiego', t. II, pod red. J. Ławskiego, G. Kowalskiego i Ł. Zabielskiego, Universum, Wydawnictwo Alter Studio, Białystok 2013, s. 595-632.

- Bożena Frankowska, 'Nasz BTL. Scena dla dorosłych', BTL 2019.

- Halina Waszkiel, 'Teatr lalek dla dorosłych', "Teatr" 2015, nr 11, s. 90-94.

- Marzenna Wiśniewska, 'Archipelag indywidualności. Solowe teatry performerów współdziałających z materią", Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2022.

- Karol Suszczyński, 'Utwory dramatyczne w teatrze lalek. Repertuar z myślą o młodzieżowym odbiorcy' [w:] 'Teatr i dramat dla dzieci i młodzieży' pod red. Marzenny Wiśniewskiej i Macieja Wróblewskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 141-152.

- Karol Suszczyński, 'Diversity of Means od Expression in the Polish Puppet Theatre for Adults: Sinsce the Beginning of the 21st Century' [w:] 'Puppetry in the 21st Century: Reflections and Challenges', The Aleksander Zelwerowicz National Academy od Dramatic Art in Warsaw, Branch Campus in Bialystok, Puppet Theatre Art Department, Bialystok 19, s. 108-123.

- Karol Suszczyński, 'Character - simulacrum - object - symbol. The ontological versatility of dummy-like puppets in contemporary puppet theatre for youth and adults in Poland' [w:] 'Uneins - Désuni - At odds. Identitätsentwurfe im Figurentheater' hera. von Laurette Burgholzer, Beate Hochholdinger-Reiterer, Alexander Verlag Berlin, Bern - Berlin 2021, s. 101-115.

- Karol Suszczyński, 'Witkacy na wrocławskich scenach lalkowych', "Pamiętnik Teatralny" 2017, z. 1-2, s. 165-198.

- Karol Suszczyński, 'Kukła na zmechanizowanym tronie, czyli o lalkowych motywach w dramacie "Gyubal Wahazar"', "Witlacy!" 2019, nr 1-2, s. 42-57.

- Karol Suszczyński, "Lalkowy Witkacy. Tropy i inscenizacje" (w przygotowaniu do druku).

- Karol Suszczyński, "Konstanty Ildefons Gałczyński w polskim teatrze lalek. Monografia" (maszynopis komputerowy).

W zakresie wiedzy (W):

- posiada wiedzę dotyczącą realizacji lalkowych spektakli dla widzów dorosłych w powojennej Polsce (K_W03)

- posiada zdolność wyboru odpowiednich technik lalkowych w kontekście tworzonego przez siebie dzieła scenicznego kierowanego do widza dorosłego i mieszania ich z grą w planie żywym(SATL_W03)

W zakresie umiejętności (U):

- posiada umiejętność rekonstrukcji scenicznego dzieła wraz z krytycznym sądem na jego temat (K_U08, K_U09)

- wie, jakie istotne role i funkcje pełnią lalki w realizacjach kierowanych do widza dorosłego (SATL_U02)

W zakresie kompetencji społecznych (K):

- posiada niezbędne narzędzia do tworzenia spektakli lalkowych dla widzów dorosłych, których wartość polega także na mówieniu o rzeczach istotnych (K_K09)

- rozumie wartość dzieła lalkowego dla widza dorosłego i potrafi się na jego temat wypowiedzieć (SATL_K02)

Obecność, aktywność na zajęciach oraz dostarczenie pracy zaliczeniowej (wraz z kompletem materiałów wykorzystanych do jej napisania) polegającej na pisemnej rekonstrukcji jednego z wybranych przez studenta spektakli.

Nie dotyczy