Historia teatru lalek

Zapoznanie się z historią światowego lalkarstwa od czasów antycznych do dnia dzisiejszego. Część zajęć może się odbywać online lub zdalnie. Przedmiot obejmuje 3 semestry: 1 - Teatr lalek w Polsce i na świecie w ostatnich dekadach, 2 - Historia teatru lalek od antyku do końca XX wieku, 3 - Historia teatru lalek w Polsce do końca XX wieku.

I. Współczesny teatr lalek w Polsce i na świecie:

- wprowadzenie

- współczesne życie teatralne (teatry, festiwale, centra, domy produkcyjne, czasopisma, szkoły)

- terminologia wczoraj (techniki tradycyjne) i dziś (lalka nova, animant, digittry)

- modele teatru lalek (instytucje, grupy, teatry niezależne, soliści)

- artyści lalkarze, reżyserzy, aktorzy, scenografowie

- twórcy polscy ostatnich dekad (Tomaszuk, Rau, Wierzbicki, Walny, Bartnikowski/Bikowski, Chomczyk/Sowa, Sakowicz)

- mistrzowie lalkarstwa (Tranter, Okamoto, Soehnle, Schoenbein, Paiva, Aspeli, Montecchi)

- najmłodsze pokolenie

II. Historia europejskiego lalkarstwa:

1. Źródła i pochodzenie teatru lalek

2. Lalkowy teatr antyczny

3. Teatr mechaniczny automaty – animatroniksy (od Herona, Jacquet-Drozów, teatrum mundi do animatroniksów i lalkarstwa cyfrowego)

4. Maska - mim – misterium

5. Komedia dell’arte

6. Angielscy komedianci

7. Opera marionetkowa

8. Komedia uliczna

9. Lalkarstwo wędrowne

10. Schyłek tradycyjnego lalkarstwa

11. Nowe trendy i Wielka Reforma

12. Rewia lalkowa XIX/XX

13. Papa Schmid i w stronę dzieci

14. Modernizm i lalki

15. Teatr artystyczny I poł. XX wieku (Brann, Teschner, Skupa, Puhonny… )

III. Historia teatru lalek w Polsce (XV-XXI)

1. Wprowadzenie do dziejów polskiego teatru lalek (okresy, przełomy, epoki, formy teatru)

2. Łątka w rękach komediantów

3. Polacy w Europie, Norblin i awans lalkarstwa

4. Teatr mechaniczny

5-6. Szopka

7. Szopka satyryczna

8. Lalki w Polsce w I połowie XX wieku

9. Wojna i lalki

10. Jarema, Ryl, Kilian-Stanisławska i Obrazcow

11. Wilkowski – Kilian

12. Dorman – Serafinowicz – Dziedziul: nowy teatr dla dzieci/dorosłych

13. Wrocław – Białystok

14-15. Lalkarze II połowy XX wieku

Literatura podstawowa:

1. Jurkowski H., Dzieje teatru lalek. T. 1 – Od antyku do „belle epoque”, T. 2 – Od modernizmu do współczesności, Teatr im. Andersena, Lublin 2014;

2. Jurkowski H., Metamorfozy teatru lalek w XX wieku, Errata, Warszawa 2002;

3. Jurkowski H., Moje pokolenie. Twórcy polskiego teatru lalek II połowy XX wieku, POLUNIMA, Łódź 2006;

4. Waszkiel M., Dzieje teatru lalek w Polsce, 1944-2000, AT, Warszawa 2012;

5. Waszkiel M., Teatr lalek w dawnej Polsce, AT, Warszawa 2018;

6. Wiśniewska M., Archipelag indywidualności. Solowe teatry performerów współdziałających z materią, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2022.

Literatura uzupełninająca:

7. IMPULSY. MAPOWANIE NOWEGO TEATRU LALEK / IMPULSES. MAPPING THE NEW PUPPET THEATRE, pod red. /edited by M.Kocur, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, Filia we Wrocławiu, Wydział Lalkarski, Wrocław 2022;

- Encyclopedie mondiale des Arts de la Marionnette, UNIMA, L’Entretemps, Montpelier 2009 (wersja internetowa angielska, francuska, hiszpańska: https://wepa.unima.org)

- czasopismo „Teatr Lalek”

- Internet, wortale teatralne

- liczne wydawnictwa poszczególnych teatrów lalek

W zakresie wiedzy:

SATL_W01, 02, 04, 05, SATL_K_W01, 02, 06, 07, T_W01, 03, 05, 12, R_W01, 03, 04, 05, 07

W zakresie umiejętności:

K_U01, 09, 12, K_U02, 08, 09, R_U01, 09, 12

W zakresie kompetencji społecznych:

K_K02, R_K01, 03, T_K01, 03, 05

Sem 1 - zaliczenie na podstawie obecności i aktywności;

Sem. 2 - zaliczenie na ocenę- na podstawie obecności i aktywności oraz rozmowy indywidualnej lub pracy pisemnej na zadany temat;

Sem. 3 - egzamin na podstawie rozmowy indywidualnej lub pracy pisemnej.

Ocena egzaminacyjna jest sumą ocen po każdym semestrze.