Kultura popularna

Cel ogólny:

Przekazanie studentom wszechstronnej wiedzy na temat kultury popularnej, od jej narodzin do współczesności, ze szczególnym uwzględnieniem literatury popularnej, prasy, komiksu, filmu, telewizji i nowych mediów; zapoznanie studentów z najważniejszymi tekstami teoretycznymi dotyczącymi kultury popularnej, a także jej wybranymi dziełami, umożliwiającymi praktyczne rozpoznanie jej języka, różnorodności a także ograniczeń.

Zakres poszczególnych tematów:

1. Czym są kultura masowa, kultura popularna i popkultura

2. Początki popkultury

3. Powieść w odcinkach i literatura groszowa

4. Zapomniane widowiska popularne XIX w.

5. Kultura popularna w Polsce do 1939 roku

6. Mity i ikony popkultury

7. Narracja wizualna

8. Kamp (i guilty pleasure)

9. Popkultura PRL

10. Krytycy popkultury

11. Pseudonauka i teorie spiskowe a popkultura

12. Popkultura na smyczy: cenzura i propaganda

13. Poprawność polityczna - kapitalizacja - popkultura

14. Miejsce gier wideo w kulturze współczesnej

LEKTURY OBOWIĄZKOWE

Umberta Eco, Eugeniusz Sue: socjalizm i pocieszenie [w:] tegoż, Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią, przeł. J. Ugniewska, Znak, Kraków 2008;

Guy de Maupassant, Horla [różne wydania];

Arthur Conan Doyle, Budowniczy z Norwood [różne wydania];

Helena Mniszkówna, Trędowata [fragment; różne wydania];

Magdalena Samozwaniec, Na ustach grzechu [fragment; różne wydania];

Theodor Adorno, Max Horkheimer, Przemysł kulturalny [w:] tychże, Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, posł. M. J. Siemek, przeł. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1994;

Stanisław Ignacy Witkiewicz, O gimnastyce, Problem radia [w:] tegoż, Narkotyki – Niemyte dusze, wstęp A. Micińska, PIW, Warszawa 1975;

Roland Barthes, Mitologie, przeł. A. Dziadek, Aletheia, Warszawa 2008 (wybór);

Scott McCloud, Zrozumieć komiks, przeł. M. Błażejczyk, Kultura Gniewu, Warszawa 2015 (fragmenty);

Susan Sontag, Zapiski o kampie, przeł. D. Żukowski [w:] tejże, „Przeciw interpretacji” i inne eseje, przeł. M. Pasicka, A. Skucińska, D. Żukowski, Karakter, Kraków 2012;

Jack Z. Bratich, Paniki konspiracyjne, przeł. A. Małysiak, F. Czech [w:] Struktura teorii spiskowych. Antologia, red. F. Czech, Nomos, Kraków 2014;

Oskar Wanat, Nadzorować by władać. Amerykański system kategorii wiekowych, „Ekrany”, 2020 nr 1;

Slavoj Žižek, Zasłona dobrego wychowania [w:] tegoż, W obronie przegranych spraw, przeł. J. Kutyła, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008.

LEKTURY UZUPEŁNIAJĄCE

Noel Carroll, Filozofia sztuki masowej, przeł. M. Przylipiak, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011;

Antonina Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, wyd. 4, PWN, Warszawa 2006;

Grzegorz Dziamski, Sztuka wysoka i niska, „Dyskurs” 2017, nr 23;

Tomasz Majewski, Dialektyczne feerie. Szkoła frankfurcka i kultura popularna, Officyna, Łódź 2011;

Janusz Dunin, Papierowy bandyta. Książka kramarska i brukowa w Polsce, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1974;

Paweł Sitkiewicz, Przedwojenna polska komedia filmowa. Próba rehabilitacji, „Pleograf” 2019, nr 4;

Andrzej Leder, Przemiana mitów druga, czyli wojna o obrazy, Open, Warszawa 2008;

Umberto Eco, Kariera i upadek nadczłowieka, [w:] tegoż, Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią, przeł. J. Ugniewska, Znak, Kraków 2008;

Tomasz S. Markiewka, Czemu nie przeszkadzają mi czarne elfy?, <www.krytykapolityczna.pl>;

Sophie Fiennes, Z-Boczona historia kina, reż. Sophie Finnes, 2006.

WIEDZA

Student po zakończeniu kursu:

K_W06 ma podstawową wiedzę o najważniejszych teoriach dotyczących powstania i rozwoju kultury popularnej

K_W13 zna i rozumie elementy różnorodnych wytworów kultury popularnej oraz posiada umiejętność ich analizy i interpretacji

K_W21 ma podstawową wiedzę na temat współczesnych obszarów kultury popularnej, ich specyfiki i funkcjonowania oraz związanych z nimi rodzajów aktywności zawodowej

UMIEJĘTNOŚCI

Student po zakończeniu kursu:

K_U02 umie wyszukiwać, gromadzić i selekcjonować informacje i materiały źródłowe (w języku polskim i obcym), przydatne dla określonych celów

K_U03 posiada podstawowe umiejętności badawcze – potrafi sformułować problem, przeanalizować go za pomocą odpowiednio dobranych metod i narzędzi oraz opracować i zaprezentować wnioski

K_U07 potrafi uczestniczyć w dyskusji, umie zaprezentować i uargumentować własne stanowisko, przedstawić wątpliwości i sugestie, prowadzić merytoryczną polemikę

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student po zakończeniu kursu:

K_K01 ma świadomość poziomu własnej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę dalszej edukacji i ustawicznego samokształcenia

K_K06 uczestniczy w bieżącym życiu kulturalnym

Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach.

Zaliczenie na podstawie pracy pisemnej; przy ocenie uwzględniana jest także indywidualna aktywność Studenta.