Sztuka po 1945 r.

Cele przedmiotu

poznanie najważniejszych wydarzeń artystycznych 2 poł. XX wieku w kontekście zmian politycznych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych po II wojnie światowej. Student powinien formułować merytorycznie trafne opinie na temat sztuki drugiej polowy XX w.; powinien znać podstawową szczegółową bibliografię i kolekcje tej sztuki na świecie.

Zakres poszczególnych tematów:

1. Zaraz po wojnie – sztuka polska do I Wystawy Sztuki Nowoczesnej w 1948 r.

2. Surrealizm. Piękno konwulsyjne w nowych dekoracjach (Marek Włodarski, Teresa Żarnowerówna i in.).

3. II wojna światowa i środowisko artystyczne Nowego Jorku.

4. Jak namalować socrealistyczny obraz? Polska sztuka i totalitaryzm.

5. Mit przełomu w polskiej sztuce: Odwilż.

6. „Zjawisko typowo polskie”: polskie rzeźbiarki w dyskursie nowoczesności + film dokumentalny o Alinie Szapocznikow.

7. Fotografia egzystencjalna (Beksiński).

8. Andy Wahrol i realizm traumatyczny (Pop-art.).

9. Minimalizm a krytyka instytucjonalna.

10. Konceptualizm: Wrocław, Permafo i natalia LL.

11. Abject Art.: Hal Foster czyta Kristevę.

12. Sztuka a Holokaust: przeciw-pomniki: Hansen/Gerz

13. Dekonstrukcjonizm i pamięć: Daniel Libeskind.

14. Co zostało nam ze sztuki krytycznej dziś?

15. Słabe obrazy polskiej transformacji: polscy artyści a liberalizm.

16. Co widać (dziś)? Wykłady studyjne w trakcie wizyt w Galeriach Sztuki Współczesnej.

Na zajęciach, w których nacisk kładę na historię powojennej sztuki polskiej, rezygnuję z autokolonizacyjnej kategorii „dościgania”/”doganiania” Zachodu i postaram się sprawdzić, na ile produktywna jest propozycja |Parthy Mitter , aby sztukę tę traktować raczej jako inspirację aktywną, pobudzającą do własnych rozwiązań, a nie – jak zauważa Piotr Słodkowski - pasywny wpływ.

Literatura:

Piotr Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Rebis, Poznań 2005 (wybrane rozdziały).

Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Dom Wydawniczy Rebis, 1999. ( wybrane rozdziały).

Andrzej Turowski, Nokturny Władysława Strzemińskiego, w: Władysław Strzemiński. Czytelność obrazów, Materiuały z międzynarodowej konferencji poświęconej twórczości Władysława Strzemińskiego, red. Jarosław Suchan i Pawel Polit, Muzeum Sztuki, Łódź, 2012.

Guilbaut S., Jak Nowy Jork ukradł ideę sztuki nowoczesnej, Warszawa 1992

Partha Mitter, Decentring Modernism: Art. History and Avant-Garde Art from the Periphery, “The Art Bulletin. A Quarterly Published by College Art Association”, 4/2008, s. 531-548.

Anna Markowska, dwa przełomy. Sztuka polska po 1955 i 1989 roku. Toruń 2012.

Agata Jakubowska, Portret wielokrotny dzieła Aliny Szapocznikow, Wydawnictwo naukowe, Poznań 2008.

“Fotografia egzystencjalna” Zdzisława Beksińskiego, ”Miejsce”, 2/2016.

Donald Judd „Konkretne przedmioty”, w: katalog do wystawy „Nowy porządek, Art Stations, Poznań, 2011.

Rosalind E. Krauss, Oryginalność awangardy i inne mity modernistyczne, przełożyłaMonika Szuba, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011.

Hal Foster, Powrót Realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, Universitas, Kraków2010.

Barthes R., Światło obrazu. Uwagi o fotografii, Warszawa 1996.

Sontag S., O fotografii, Karakter, Kraków 2009.

Joseph Beuys „Każdy artystą”, w: „Zmierzch estetyki – rzekomy czy autentyczny”, Czytelnik, Warszawa 1987.

Interperformance. The Live Tableaux of Suzanne Lacy, Janine Antoni, and Marina Abramovic w: Performance Art, “The Art Journal”, Winter 1997, Vol.56, No.4 (numer monograficzny)

Nicolas Bourriaud „Estetyka relacyjna”, MOCAK, Kraków, 2012.

Monumentalna przeciw- Historia Muzeum Żydowskie Daniela Libeskinda w: Ewa Domańska, Historie niekonwencjonalne, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006.

Ewa Domańska, Pamięć/przeciw-historia jako ideologia. Pozytywy Zbigniewa Libery, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006.

Claire Bishop, Sztuczne Piekła. Sztuka partycypacyjna i polityka widowni, Bęc zmiana, Warszawa 2015 (wybrane rozdziały).

„Rajkowska. Przewodnik Krytyki Politycznej”, Krytyka Polityczna, Warszawa, 2010.

Anna Ziębińska-Witek, Zwrot afektywny w muzeach – między teorią a praktyką, „Teksty Drugie”, 1/2014 s. 293-307.

Magda Szcześniak, Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji, Fundacja bęc Zmiana, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa 2016.

Obowiązują fragmenty książek i tekstów omawiane podczas zajęć.

Literatura uzupełniająca:

Display. Strategie wystawiania, red. M. Hussakowska, E.M.Tatar, Kraków 2012.

Wiedza

student po zakończeniu kursu powinien:

EM 1 znać pojęcia i obiekty sztuki 2 poł. XX w. ; krytycznie oceniać ich warunki społecznego, politycznego i kulturowego powstania. [K_W09 ++]

EM 2 zinterpretować dzieła sztuki współczesnej w kontekście zmian kulturowych 2 poł. XX w. [K_W12 ++]

EM 3

Umiejętności student po zakończeniu kursu powinien: EM 4 samodzielnie analizować i interpretować dzieło sztuki współczesnej i kontekst i warunki powstania. Znać literaturę przedmiotu. [K_U03 ++]

EM 5 swobodnie poruszać się po obszarze sztuki 2 poł. XX w. i współczesnej kultury wizualnej. [K_U05 ++]

EM 6

Kompetencje personalne i społeczne

student po zakończeniu kursu powinien: EM 7 orientować się w zjawiskach współczesnej kultury wizualnej na tyle, aby twórczo i kompetentnie w niej uczestniczyć. [K_K07++]

EM 8 Swobodnie poruszać się w przestrzeni transdyscyplinarnej, między wieloma obszarami współczesnej kultury ( teatr, film, sztuka). [K_K04 ++]

EM 9

Egzamin ustny po dwóch semestrach – 50 %; praca pisemna po I semestrze – 25 %; praca pisemna po II semestrze – 25 %

dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach; aktywna obecność na zajęciach; zaliczenie – prezentacja na zadany temat. Po zaliczonym semestrze – egzamin ustny.